In 2014 verschenen artikelen in de kranten over veel gemaakte fouten in de paspoortcontrole. Wat is het geval? Uit een psychologisch experiment blijkt dat Australische douanebeambten bij de paspoortcontrole er in zo’n 15% van de gevallen naast zitten: ze laten mensen door met een vals paspoort. Maar het kan nog erger. De onderzoekers vergeleken de slechte score met de ‘herkenningsscore’ van een controlegroep (studenten). Deze score verschilde niet (significant). De getrainde douanebeambten deden het kennelijk niet beter dan de studenten. De journalisten constateerden dat fotoherkenning alléén niet voldoende zou moeten zijn om iemand in een land toe te laten. Deze journalistiek is op verschillende manieren bij onderzoekscursussen te gebruiken:
- Bij onderzoeksvaardigheden en statistiekonderwijs kun je studenten het artikel laten lezen en de onderzoeksmethode laten beschrijven;
- In een gevorderde cursus kun je studenten hypothesen laten formuleren;
- Je kunt aan dit voorbeeld een uitleg koppelen van Type I en Type II fouten (het voorbeeld is er eentje van de laatste soort);
- Ook kun je studenten gevorderde statistiek (het artikel beschrijft een complexe variant van ANOVA) het artikel kritisch laten lezen en de methode laten evalueren;
- Of je kunt een vergelijking tussen kranten- en wetenschappelijke artikelen laten maken.
Krantenartikelen over onderzoek en hun wetenschappelijke basis vormen dankbare voorbeelden voor mijn colleges. Journalisten zijn van huis uit geen onderzoeker, dus er zit weleens een foutje in. Voor hen is de nieuwswaarde belangrijker dan de onderzoekskwaliteit. Verder moeten ze hun verhaal toegankelijk maken voor een groot publiek. Dus wordt er generaliserend geschreven, populair en pakkend. Een ‘gemakkelijke conclusie’ ligt op de loer. Boude beweringen over de kennis benutting van de resultaten gaan ze niet uit de weg.
Dat is interessant voor studenten en ook leuk om in een discussie te gebruiken: zo leren ze om met een kritische blik (een onderzoekende houding) naar onderzoek van anderen te kijken. Bovendien houd je zo de binding met recent onderzoek in de samenleving in plaats van terug te grijpen op gedateerde en veel gebruikte voorbeelden. In dit geval is het onderwerp extra aantrekkelijk: in het voorjaar zien studenten uit naar de vakantie, dus een haakje met hun belevenissen voor de aankomende zomer is snel gemaakt.
In dit geval zitten de journalisten op het juiste spoor. Ze vormen een voorbeeld van good practice. Het wetenschappelijke artikel waar de journalisten over schrijven gaat weliswaar veel dieper op het probleem in dan de simpele constatering van fouten in fotoherkenning, ze komen wel tot dezelfde conclusie. De wetenschappers laten met ingewikkelde statistische technieken (voor de liefhebber: een 2x2x2 mixed ANOVA) zien hoe je een experimentele dataset analyseert, de journalisten hebben wel de essentie van het artikel te pakken.
Het originele artikel is te vinden in PLoS ONE (White, Kemp, Jenkins, Matheson & Burton, 2014). Meer weten? Een aantal voorbeelden vind je in hoofdstuk 11 van mijn boek Wat is Onderzoek?.
Bron:
White D., Kemp R.I., Jenkins R., Matheson M., Burton A.M., (2014). Passport Officers’ Errors in Face Matching. PLoS ONE 9(8), e103510. doi:10.1371/journal.pone.0103510.