Weer of geen weer: weer online

Laatst kwam de regen weer eens met bakken uit de lucht. Ik holde vanuit mijn auto naar de blauwe kruidenier om boodschappen te doen. Toen ik klaar was blikte ik naar buiten: nog steeds stromende regen. Bij de kassa werd gezucht… 'het is ook altijd (!) slecht weer hier', mopperde iemand in de wachtrij. 'Wordt het dan nooit droog?' (de vraag stellen is ze beantwoorden), 'waar moet je dan nog met vakantie naar toe'. Deze laatste opmerking werd ingegeven door een beklemmend gevoel van onveiligheid omdat er net weer een aanslag was gepleegd, ditmaal in het toeristencentrum van Barcelona.

Met al deze vragen in mijn hoofd reed ik naar huis. Eenmaal thuis ging de zon schijnen (daar heeft Zeeland patent op) en nu zit ik mijn blog voor jullie uit te werken. Straks ga ik lekker de tuin in.

Kijk, veel mensen hebben de neiging om extreme omstandigheden beter te onthouden (vaak gepaard gaand met stress) dan regelmatig terugkerende situaties. Dus is het nu erg slecht weer, dan vergeet men snel dat het in mei en juni van dit jaar erg mooi was en de mussen van het dak vielen van de warmte. Ook hoor je weleens “vroeger was het beter weer”. Dat ligt er natuurlijk maar aan wat je onder ‘beter’ verstaat. Als ‘beter’ ‘warmer’ betekent, dan moet ik jullie teleurstellen. De opmars van de temperatuur is niet te stuiten en het is beslist nu ‘warmer’ dan vroeger ook al voelen veel mensen dat niet zo. Volgens mij komt dat omdat we het gemiddelde gebruiken als kengetal.

Opwarming van gemiddeld een graad lijkt niet veel, maar omdat we hier het gemiddelde gebruiken betekent dit dat we ook te maken kunnen hebben met uitschieters. Naar boven, maar ook naar beneden. Verder is ook de nachttemperatuur aanzienlijk hoger dan zo’n 100 jaar geleden. Dat tikt aan. De grafiek laat een duidelijke lijn zien: stijgende gemiddelde temperatuur over bijna 140 jaar.

Bron: Bart Verheggen.

Maar goed, wat verstaan we onder ‘beter’? Kijk eens naar de zeilers. Voor hen geldt dat het liefst lekker waait. Wil je echter op fietsvakantie, dan kun je geen sterke wind gebruiken. Dus moet je wel tot de slotsom komen dat een opmerking dat alles vroeger ‘beter’ was, in de context van de boodschapper gezien moet worden.

Het weer is wel extremer geworden. Meer uitschieters dus: extreem warmer, natter en soms kouder. Ook hebben we extremere stormen en - winterweer. Wat we in ieder geval over ‘vroeger’ kunnen zeggen is dat we minder betrouwbaar konden meten en dat de meeste mensen het weer voor lief namen en zich schikten naar de elementen. Tegenwoordig kunnen we alles tot in detail regelen en dat willen we ook. We zijn van uur tot uur via de app op de hoogte van de actuele buien, temperatuur, zon, wind en regen. Als we denken dat we dan kunnen plannen wanneer we gaan barbecueën, valt ieder buitje vies tegen.

Echter, de voorspelling van het weer (of het nu een dag, een week of een maand is) blijft een voorspelling, met een zekere foutenmarge. Dus niet het actuele weer op je weer-app. Dat vind ik zo mooi aan de weerpluim die het KNMI op haar website heeft staan.

Bron: KNMI.

Hoe verder weg het tijdstip is, des te breder wordt de pluim, des te kleiner de betrouwbaarheidsinterval en des te groter de kans op fouten. Ik vind het juist een verademing dat er een element is dat we niet tot in de puntjes beheersen, dat we het weer altijd voor lief moeten nemen. Op de lange termijn kunnen we het wel (positief) beïnvloeden, maar dan moeten we met zijn allen de uitstoot van CO2 terugdringen. Meer fietsen en met de trein.

Weer of geen weer: ik houd ervan. Zeker omdat het dankbare voorbeelden voor mijn lessen biedt. Idee?

Veel succes met het opstarten van je collegejaar!!

Groetjes, Nel