Praktijkonderzoek op het hbo wordt gezien als een belangrijk onderdeel van het onderwijs. In Nederland proberen hogescholen om zoveel mogelijk bruggen te slaan tussen onderwijs en onderzoek. Om die reden willen hogescholen zowel vakdocenten als onderzoekers met een mastertitel of een promotie aan zich binden. Uit een analyse van onderzoeker Didi Griffioen van de Hogeschool van Amsterdam (2018), blijkt echter dat er weinig vraag is naar docenten met een onderzoekende houding.
In 2018 onderzocht Griffioen 126 vacatureteksten voor docenten praktijkonderzoek op de functie-eisen. Zij analyseerde de advertentieteksten zowel kwalitatief als kwantitatief. Kwalitatief door gebruik te maken van Thematische analyse, en kwantitatief door correlatietoetsen uit te voeren. Uit haar onderzoek blijkt dat hbo docenten in meerderheid om hun didactische vaardigheden worden aangenomen en niet zozeer om hun onderzoeksvaardigheden. Bovendien resulteert het werven van onderzoekers niet direct in de aanstelling van goede docenten, zoals uit het onderzoek van Griffioen blijkt (2018).
Er is wel een kentering gaande en dat merk je als je de visie op praktijkonderzoek van veel hogescholen erop naslaat: de onderzoekende docent, research based learning en allerlei nieuwe strategieën zien het daglicht. Ook de ontwikkeling van de lectoraten en kennis-centra speelt hierbij een rol: zij werven docenten met een bijzondere belangstelling of ervaring in onderzoek. Dat worden de docent-onderzoekers die naast hun onderwijs ook binnen het lectoraat werken. Van die laatste groep zullen veel onderzoekers uiteindelijk promoveren. In mijn ogen zijn er dan twee smaken: onderzoekende docenten en docent-onderzoekers. Bij de eerste groep ligt de nadruk op onderwijs, bij de tweede groep op onderzoek.
Zelf ben ik van mening dat je als hbo vooral moet inzetten op inspirerende en onderzoekende vakdocenten die onderzoeksonderwijs verzorgen. Daarbij hebben didactische vaardigheden prioriteit, op korte afstand gevolgd door onderzoeks-vaardigheden. Daar ligt volgens mij de brug die op het hbo geslagen moet worden: onderwijs in praktijkonderzoek door (vak)docenten die vooral op didactisch gebied uitblinken, en die een warme belangstelling hebben voor onderzoek. Onderzoekende docenten die nieuwsgierig zijn, die graag hun kennis op dat gebied willen verbreden en verdiepen, en die deze willen delen. En dat kan door middel van peer learning, ervaringstrajecten bij lectoraten, professionaliseringstrajecten, maar vooral door zelf onderzoek te doen, samen met studenten. Inspirerende docent ben je, onderzoekende docent kun je worden.
Bron
Griffioen, D. (2018). Building Research Capacity in New Universities During Times of Academic Drift: Lecturers Professional Profiles. Higher Education Policy (33), pp. 347–366. doi.org/10.1057/s41307-018-0091-y