Trends bieden een venster naar ons gedrag in de toekomst, de blik naar buiten. Ik heb belangstelling voor voor de nieuwste hardlooptrends, voor nieuwe vormen van architectuur en voor de trend om je eigen groente te verbouwen. Een trend is een ontwikkeling op de langere termijn; op maatschappelijke vlak, in de techniek, op internet, in de medische wetenschap of de mode. Zo is er een trend naar gezonder leven en eten, een trend om crowdfunding in te zetten om samen aan iets te bouwen, een trend naar meer thuiswerken, een trend naar meer politiek populisme. Verder zijn er trends op de woningmarkt (zoals tiny houses), op het gebied van social media, in de keuken (bijvoorbeeld veganisme) en in toerisme (zoals duurzame vakanties en glamping).
Een trend is iets anders dan een hype. Dat is een kortstondige en hevige aandacht voor een verschijnsel of een persoon. Meer een rage dus. Zo had je de ‘icebucket’ challenge, waarbij mensen een emmer ijswater over zich heen (lieten) gooien. Dit werd gefilmd en gepost op Facebook of Youtube. Dat is inmiddels al lang weer overgewaaid.
Om trends goed te kunnen volgen kun je trendonderzoek doen. Wist je dat ook het RIVM ook trendonderzoek doet (zie www.rivm.nl)? Naast onderzoek naar de effecten van gedragsregels en vaccinatie op het aantal besmettingen en naar het welbevinden van mensen, doet het RIVM ook onderzoek naar naleving en draagvlak voor de basis-gedragsregels. Dat doet dit instituut met behulp van trendonderzoek. Voor dat onderzoek doet men literatuurstudie. Verder wordt er driewekelijks een vragenlijst uitgezet, iedere keer doen 5.000 nieuwe respondenten mee. Het is dus geen longitudinaal onderzoek, waarbij het onderzoek onder dezelfde personen een aantal malen wordt herhaald. Het RIVM analyseert hoe goed mensen zich aan de coronagedragsregels houden en of daar verschuivingen in waar te nemen zijn. Ook gaat het na of hoe groot het draagvlak voor de maatregelen is en of daar ontwikkelingen in waar te nemen zijn. De resultaten van de afgelopen maanden laten een afname zien van het naleven van de maatregelen, vooral bij bezoek aan huis en het zich laten testen bij klachten. Dit is gedeeltelijk terug te zien in het draagvlak voor het ontvangen van bezoekers, ook dat is afgenomen.
Trendonderzoek kan verschillende vormen aannemen. Zo maken onderzoeks-instellingen die trendonderzoek uitvoeren gebruik van panelonderzoek, maar ook van survey-onderzoek, expertmetingen en focusgroepen. Ook bureauonderzoek behoort tot de methoden om trendonderzoek te doen. Verder zie je op dit onderzoeksgebied nieuwe modellen ontstaan, zoals de trendpyramide (zie www.trendslator.nl), een instrument om trends en ontwikkelingen in de tijd en op drie niveaus in kaart te brengen: in de markt (0 tot 5 jaar), bij consumenten (5 tot 10 jaar) of in de samenleving (10 tot 30 jaar). Ook ontwerponderzoek speelt een rol bij trendonderzoek: allerlei systemen en instrumenten worden ontwikkeld en getoetst om trends te volgen en ontwikkelingen in gang te zetten. Trendonderzoek is zeker ook aantrekkelijk voor studenten. Zo kunnen ze interessante verwachte ontwikkelingen onderzoeken. Handig daarbij is dat veel onderzoek online kan plaatsvinden, zeker met de huidige lockdown.
Heb je belangstelling gekregen om zelf trendonderzoek te doen? Bedenk dan dat het niet zomaar gaat om de ontwikkeling van een product. Het is interessant om na te gaan wat er met deze trends in de samenleving gebeurt, hoe (groepen) mensen erop reageren of wat de achterliggende ontwikkelingen zijn. Een startpunt voor je zoektocht vind je op internet, bijvoorbeeld in de hieronder genoemde bronnen.
Trendonderzoek is booming! De uitkomsten geven hoop en een blik op de toekomst.
Bronnen:
https://www.rivm.nl/gedragsonderzoek/trendonderzoek
https://thaesis.nl/maatschappij100/